Een lichtgewicht groendak ofwel extensief groendak is het meest toegepaste groendaktype en kan op allerhande constructies worden toegepast met een helling tot 5°. Denk bijvoorbeeld aan een carport, tuinhuis, schuur, of als standaard dakbedekking, kortom, op alle platte daken met voldoende draagkracht (extra belasting: 30 tot 100 kg/m²) . Het is over het algemeen de lichtste optie om toe te passen door de dunne substraatlaag (5 - 8 cm) en daardoor ook geschikt bij renovaties op bijna alle daken. Hou er echter rekening mee dat voor een kwalitatief groendak een zekere substraatdikte nodig is. Algemeen wordt gesteld dat dit vanaf 8 cm is. Het groendak is bedekt met voornamelijk vetplanten (Sedum), mossen en eventueel enkele kruiden, die weinig onderhoud vragen en vrij goed bestand zijn tegen droogte. Het onderhoud is beperkt tot één à twee keer per jaar een controle en schoonmaak van de dakafvoer om verstoppingen te vermijden en het verwijderen van eventuele al dan niet diepwortelende ongewenste kruiden. Tot slot gaat dit groendak lang mee, zo'n 50 à 60 jaar. Het is echter niet beloopbaar of verdraagt dit slecht. Let wel, hoewel dit type groendak breed toepasbaar is, levert het niet de meeste voordelen voor de gebouweigenaar en de omgeving. Als de situatie het toelaat, opteer je beter voor een dikker substraat en een hogere diversiteit aan plantensoorten.
Een goed en klimaatrobuust groendak bestaat uit 5 lagen, nl. een worteldoek, een drainagelaag met een waterreservoir, een filterdoek, het substraat en uiteindelijk de vegetatie zelf. De standaard drainagelaag is een soort harde PE-noppenfolie van 25 mm dik die overtollig water afvoert, maar ook een deel van het water buffert en beschikbaar stelt voor de planten. Een- en tweelagige systemen waarbij substraat meteen op de dakbedekking wordt geplaatst, worden afgeraden om problemen met waterafvoer, droogte etc. te vermijden.
Substraat bestaat uit zeer lichte materialen van natuurlijke oorsprong zoals puimsteen, lavasteen en/of gebroken kleikorrels, aangevuld met een kleine fractie (max. 10% organisch materiaal). Ga zeker niet experimenteren met gewone bodem of tuingrond, want dit zorgt op termijn voor verstopping van de drainage en is bovendien veel te zwaar. Groendakaannemers breiden hun assortiment ook steeds meer uit met duurzame substraatalternatieven, waarin bepaalde materialen worden gerecycleerd. Vraag hier zeker naar! Als je dak het gewicht (130 kg/m2) aan kan, opteer je best voor 8 cm substraatdikte. Dit zorgt voor extra waterbuffering, zal een betere plantengroei mogelijk maken én is ook beter bestand tegen langere droogte.
Qua planten kan je kiezen voor vetplanten (Sedum) al dan niet in combinatie met een zaadmengsel van droogtebestendige, ondiep wortelende inheemse kruiden. De aanleg kan met voorgekweekte vegetatiematten, via ‘plugplantjes’ (kleine voorgekweekte plantjes) of via ‘spruiten’ (stukjes Sedum die je uitstrooit en die vervolgens zelf uitgroeien tot een nieuw vetplantje) en zaden die je handmatig uitstrooit. Bij spruiten reken je voor een kwalitatief resultaat op 150-200 g/m². De ideale aanbrengperiode is rond maart-april of september-oktober. Na aanbrengen moet je nog even licht inharken en bevochtigen.
Een kant-en-klare sedumcassette kan ook. Deze ‘tegels’ van 45 op 45 cm zijn eenvoudig zelf te plaatsen en bevatten al een drainagelaag, substraatlaag en vegetatielaag in één. Ze zijn meestal wel duurder in aankoop en na droge periodes kunnen de randen van de cassettes zichtbaar zijn als kale plekken.
Langs de randen van het dak en rond afvoergaten, dakkoepels, etc. wordt best een strook van 20 cm rolgrind voorzien om onder meer te vermijden dat wortels van planten eventueel tussen naden of kieren van de dakopstand groeien.
Controleer wel eerst bij je gemeente of je eventueel een vergunning nodig hebt.
-
Sedumdak in de zomer in bloei © Kristien Lefeber -
Sedumdak in de herfst © Groenpalet BV -
Sedumdak © Seppe Kuppens
De prijs van een groendak wordt enerzijds bepaald door het feit of je het zelf aanlegt of laat aanleggen. Hoe groter de oppervlakte en hoe makkelijker de bereikbaarheid van het dak, hoe voordeliger de aanlegkosten. Anderzijds zijn de prijzen ook sterk afhankelijk van de op dat moment geldende marktprijzen.
De prijs voor de aanleg van een extensief groendak is sterk variërend en schommelt tussen de 65-110 €/m² voor een extensief sedumdak met 6cm substraat, inclusief plaatsing inclusief btw en 85-145 €/m² voor een extensief groendak met 12cm substraat (geschikt voor sedums, grassen en kruiden), inclusief plaatsing inclusief btw.
Een lijst van groendakaanleggers kan je vinden via www.groenblauwbouwen.be of de Confederatie Bouw (123.89 KB) "pdf".
Enkele gemeenten geven ook een premie voor de aanleg van een groendak. Daarnaast zijn er ook Vlaamse premies en premies van Fluvius om de dakisolatie, draagstructuur en/of waterdichte bedekking van je woning te verbeteren. Lees meer hierover.
Een extensief of lichtgewicht groendak is zeer onderhoudsvriendelijk, maar niet onderhoudsvrij! Na de startfase van het groendak moeten onderstaande zaken tussen de 1 en 2 keer per jaar uitgevoerd worden:
-
Afvoer (via controle put) en grindstrook vrijmaken van plantenmateriaal
-
Verwijderen van eventuele diepwortelende ongewenste kruiden en jonge boomscheuten
-
Eventueel bemesting voor vetplanten aanbrengen. Volg daarbij het advies op van je groendakaanlegger of van de leverancier van de planten. Vetplanten houden bijvoorbeeld niet van te veel voeding, dit is dus zeker niet jaarlijks nodig!
-
Eventueel extra plantenmateriaal aanbrengen indien door extreme weersomstandigheden een deel is afgestorven.
Vetplanten kunnen goed tegen de droogte, herstellen zich nadien snel en hoeven daarom in principe niet bevloeid te worden met water. Indien je ook kruiden op je dak hebt staan, kan een irrigatiebeurt (1 à 2x per week) tijdens lange periodes van droogte en hitte toch noodzakelijk zijn, zeker in het eerste jaar dat het groendak is aangelegd. Opteer dan voor regenwater of het opgevangen water van je groendak dat je opslaat in een regenton en geef dit bij voorkeur ’s morgens, ’s avonds of ’s nachts om directe verdamping te vermijden.
Gebruik van pesticiden en herbiciden wordt ten stelligste afgeraden! Deze beschadigen het groendak en vervuilen ook het afstromende water.
Garandeer steeds jouw eigen veiligheid bij werken op hoogte.
Zie je dit onderhoud niet zitten, dan kan je ook opteren voor een onderhoudsplan bij je groendakaanlegger.
Isolatie, toekomstige zonnepanelen en regenwaterhergebruik. Het zijn belangrijke zaken om nu al rekening mee te houden voor je start met de aanleg van een groendak. Via onderstaande vragen, kom je meer te weten.
Twijfel je nog, of vind je het te ingewikkeld, vraag dan zeker advies op maat aan.
Een lichtgewicht groendak zelf aanleggen is mogelijk, mits je rekening houdt met bovenstaande opgesomde zaken. Bestel kwalitatief materiaal. Het substraat moet bijvoorbeeld specifiek ontwikkeld zijn voor groendaken en minstens aan de FLL-richtlijnen voldoen.
Bij vele groendakaanleggers kan je meestal terecht om de benodigde materialen voor je groendak aan te kopen. Ook online is er heel wat te vinden. Let wel op voor goedkopere aanbiedingen met een dunne substraatlaag en een dunne of afwezige drainagelaag. Zo voorkom je teleurstelling wanneer je groendak na een droge zomer helemaal uitgedroogd is.
Er bestaan verschillende soorten Sedum – of vetplanten, elk met een eigen kleur, vorm en bloeitijd. Sommige zijn inheems, maar de meeste zijn uitheems. In functie van biodiversiteit is het interessant om liefst zo veel mogelijk verschillende soorten, en waar mogelijk inheemse te kiezen.
Sedum is over het algemeen onderhouds- en voedselarm, droogteresistent en kan groeien op een zeer dun, stenig substraat zoals het groendaksubstraat. Deze vereisten beperken de mogelijkheid aan plantensoorten, hoewel zeker nog variatie mogelijk is.
Wil je jouw extensief groendak nog biodiverser maken, opteer dan voor enkele opties van een biodiversiteitsdak.
DOWNLOAD HET PLANTENOVERZICHT VOOR EXTENSIEVE EN BIODIVERSITEITSDAKEN
Disclaimer
De Provincie Limburg en de partners die aan de campagne Limburgse groendaken en –gevels meewerken, hebben een adviserende en ondersteunende rol. Op geen enkel ogenblik kunnen zij verantwoordelijk gesteld worden voor fouten tijdens de uitvoering van de werken volgend op het advies van deze campagnewebsite.
Wie kiest voor een renovatie van zijn woning met groendak of livingwallsysteem, laat zich best doorheen het gehele bouwproces bijstaan door een architect of gespecialiseerde aannemer.