Een intensief groendak wordt ook wel daktuin genoemd. Het kan het best vergeleken worden met een gewone tuin. Het verschil tussen een semi-intensieve en intensieve uitvoering zit in de substraatdikte en dus de nodige draagkracht van het dak. Bij echt intensieve groendaken is de draagkracht hoger en is het substraat minstens 25 cm dik. Wanneer verzadigd met regenwater kan het gewicht zo oplopen tot 400 kg/m² en meer.
De toepassing van intensieve groendaken is beperkt tot platte daken of daken met een zeer lichte helling. Meestal zijn ook andere functies mogelijk zoals recreatie, moestuin, een vijver, terras met borders (zie ‘Gebruiksdak’). Het spreekt voor zich dat dan ook vrijwel bijna alles mogelijk is qua plantensoorten, en dat er bijgevolg ook meer onderhoud en eventueel irrigatie nodig is. Een intensief groendak biedt de meeste voordelen voor de gebouweigenaar en de omgeving.
Een intensief groendak bestaat net als alle andere groendaken idealiter uit 5 basislagen, nl een worteldoek, een drainagelaag, een filterdoek, het substraat en uiteindelijk de vegetatie zelf. De standaard drainagelaag, is een soort harde PE-noppenfolie van 25 mm dik die overtollig water afvoert, maar ook een deel van het water buffert en beschikbaar stelt voor de planten. Voor intensieve groendaken zijn specifieke drainagesystemen op de markt, die meer water kunnen opslaan en een hoger gewicht aankunnen.
Een intensief groendak heeft een substraatdikte vanaf 25 cm. Het verzadigd gewicht bedraagt daardoor vaak meer dan 400 kg/m². In bepaalde gevallen kan het gewicht van een intensief groendak zelfs oplopen tot 600 kg/m². Vanaf een substraatdikte van 40 cm wordt vaak gewerkt met een ‘ondersubstraat’ met een meer minerale samenstelling dan het ‘bovensubstraat’ waar de planten wortelen. Dit om verrotting en verzadiging onderaan het substraatpakket te voorkomen.
Op een intensief groendak kan je zowat alles laten groeien wat je in een standaard tuin ook kan, zelfs struiken en bomen. Afhankelijk van de hoogte en windbelasting is verankering van bomen en grote struiken nodig. Hiervoor kan je een studie laten uitvoeren.
Niet alleen de verankering is nodig, maar bij zwaardere en grotere bomen moet je ook kijken naar de positie van deze bomen op het dak. Je plaatst deze best boven onderliggende steunmuren of steunpalen (af te toetsen met je architect of stabiliteitsingenieur wat mogelijk is). Je zal hier ook dikkere substraatlagen moeten voorzien door bvb. heuvels te creëren of door ruime en hogere, uitstekende, bodemloze plantbakken te gebruiken. Ook ga je moeten bekijken of er wortelbeschermdoeken nodig zijn naargelang je bomenkeuze (TIP: vermijd boomsoorten, zie beneden, met een perforerend en uitgebreid wortelgestel.).
Langs de randen van het dak en rond afvoergaten, dakkoepels, etc. wordt best een grindstrook van 20 cm voorzien om onder meer te vermijden dat wortels van planten eventueel tussen naden of kieren zouden groeien.
Ga wel eerst goed bij je gemeente na of je eventueel een vergunning nodig hebt.
Een intensief groendak laat je aanleggen wegens de complexiteit van de situatie. De prijs is een stuk hoger dan lichtgewicht en semi-intensieve groendaken en hangt af van verschillende factoren waaronder de substraatdikte, de gekozen beplanting (met of zonder bomen), extra voorzieningen,… De prijzen zijn ook sterk afhankelijk van de op dat moment geldende marktprijzen. Hoe groter de oppervlakte en hoe makkelijker de bereikbaarheid van het dak, hoe voordeliger de aanlegkosten.
Een lijst van groendakaanleggers kan je vinden via www.groenblauwbouwen.be of de Confederatie Bouw (123.89 KB) "pdf".
Enkele gemeenten geven ook een premie voor de aanleg van een groendak. Daarnaast zijn er ook Vlaamse premies en premies van Fluvius om de dakisolatie, draagstructuur en/of waterdichte bedekking van je woning te verbeteren. Lees meer hierover.
Een intensief dak vereist geregeld onderhoud, meerdere keren per jaar, vergelijkbaar met standaard tuinonderhoud. Hou er dus ook rekening mee bij het ontwerp en de aanleg dat je dak voldoende toegankelijk is voor mens en materieel.
Een onderhoudsbeurt bestaat minstens uit volgende activiteiten:
-
Afvoer (via controle put) en grindstrook vrijmaken van plantenmateriaal. Afhankelijk van de aanwezige planten voorzie je de nodige bemesting. Een intensief groendak vraagt vaak een hogere hoeveelheid aan voedingsstoffen in de bodem, om aan de vereisten voor een goede plantengroei te voldoen. Volg daarbij het advies van je groendakaanlegger.
-
Verwijderen planten die schade aan onderconstructie kunnen berokkenen
-
Verwijderen dood plantenmateriaal, eventueel opnieuw bijplanten.
-
Irrigatie tijdens warme, drogere periodes
-
Indien irrigatiesysteem aanwezig: onderhoud en goede afstelling van het systeem
-
Eventueel snoeien van struiken en kleine bomen of maaien van gras.
De planten op intensieve groendaken hebben meestal een grotere waterbehoefte, waardoor vaak een irrigatiesysteem mee aangelegd wordt. Je hebt nu ook slimme irrigatiesystemen die rekening houden met de weersvoorspellingen en het intensieve groendak enkel bevloeien wanneer de substraatvochtigheid te laag is en er een tijd geen regen voorspeld wordt. IVoedt het irrigatiesysteem best ook zo veel mogelijk met regenwater! Als je geen regenwaterput hebt, kan je dit ook makkelijk opvangen in een ton.
Gebruik van pesticiden en herbiciden wordt ten stelligste afgeraden! Deze beschadigen het groendak en vervuilen ook het afstromende water.
Garandeer steeds je eigen veiligheid bij werken op hoogte.
Meestal wordt het onderhoud overgelaten aan een gespecialiseerd vakman. Dit kan via de groendakaanlegger of een groenonderhoudsbedrijf met een op maat gemaakt onderhoudsplan.
Isolatie, toekomstige zonnepanelen en regenwaterhergebruik. Het zijn belangrijke zaken om nu al rekening mee te houden voor je start met de aanleg van een groendak. Via onderstaande vragen, kom je meer te weten.
Twijfel je nog, of vind je het te ingewikkeld, vraag dan zeker advies op maat aan.
Het aanleggen van intensieve groendaken wordt gebruikelijk niet zelf gedaan maar door een gespecialiseerd bedrijf, omwille van de complexiteit van de situatie. De plaatsing van een intensief groendak vereist gewoonlijk de achtereenvolgende tussenkomst van de algemene aannemer, de installateur van de afdichting en eventueel de tuinarchitect. Het is aangeraden de taken en verantwoordelijkheden van elke partij goed af te bakenen om discussies bij eventuele problemen achteraf te vermijden.
Op een intensief dak is een grote variatie aan plantensoorten mogelijk, door de dikkere substraatlaag die meer water kan vasthouden. Mogelijke plantensoorten gaan van kruidachtige planten, (sier)grassen, struiken tot kleine bomen (zelfs grotere bomen mogelijk). Hou bij de plantenkeuze rekening met de oriëntatie en het aantal uren zon.
De planten uit onderstaande lijsten worden als het meest geschikt genoemd om te plaatsen op intensieve groendaken. Verder zijn er nog verschillende bedrijven die zaadgoed en plantenmateriaal specifiek voor groendaken aanbieden.
Sommige plantensoorten vermijd je echter best op intensieve groendaken, omwille van verschillende redenen:
-
Te sterke groei: tamme kastanje, gewone es, zoete kers, linde;
-
Windgevoeligheid: populieren;
-
Dominante soorten: eik, wilg;
-
Wortelstelsel dat onderliggende constructie kan perforeren: els, berk, klimop, populier, wilg
DOWNLOAD HET PLANTENOVERZICHT VOOR INTENSIEVE GROENDAKEN
Disclaimer
De Provincie Limburg en de partners die aan de campagne Limburgse groendaken en –gevels meewerken, hebben een adviserende en ondersteunende rol. Op geen enkel ogenblik kunnen zij verantwoordelijk gesteld worden voor fouten tijdens de uitvoering van de werken volgend op het advies van deze campagnewebsite.
Wie kiest voor een renovatie van zijn woning met groendak of livingwallsysteem, laat zich best doorheen het gehele bouwproces bijstaan door een architect of gespecialiseerde aannemer.